Nho gia Tuân Tử từng nói: “Nói năng hợp lý, đó gọi là hiểu biết; im lặng đúng lúc, đó cũng là hiểu biết.” Ngôn ngữ không chỉ đơn thuần là công cụ giao tiếp, mà còn là thước đo tu dưỡng của mỗi người. Biết nói đúng lúc và im lặng khi cần thiết đều phản ánh một loại trí tuệ đặc biệt. Nếu ai đó không biết kiềm chế lời nói, tùy tiện phát ngôn mà không suy nghĩ, thì chắc chắn sẽ gây khó chịu cho những người xung quanh.
Link download ebook PDF ở cuối bài viết
Ngôn ngữ là cây cầu nối giữa con người với nhau. Nó có thể trở nên đẹp đẽ hoặc thô tục tùy thuộc vào cách mà người nói sử dụng. Chính vì vậy, khả năng giao tiếp thể hiện rõ ràng nhất sự tu dưỡng của một cá nhân. Người biết cách giao tiếp một cách khéo léo là người sở hữu trí tuệ, trong khi việc biết giữ im lặng cũng không kém phần quan trọng. Những ai có trí tuệ thường được mọi người yêu quý, trong khi những lời nói không suy nghĩ, bịa đặt hay không chính xác sẽ dễ dàng dẫn đến sự chán ghét.
Cuốn sách “Nói Chuyện Là Bản Năng, Giữ Miệng Là Tu Dưỡng, Im Lặng Là Trí Tuệ” đề cập đến hai khía cạnh quan trọng: “biết cách nói chuyện” và “biết giữ miệng”. Qua 12 chương, tác giả hướng dẫn cách giao tiếp với những người khác nhau, điều chỉnh lời nói trong các tình huống cụ thể, và làm thế nào để nắm vững kỹ năng giao tiếp khéo léo. Người không giỏi nói cũng có thể học được cách chọn lựa từ ngữ phù hợp với từng người và từng thời điểm, giúp họ ứng phó linh hoạt trong mọi tình huống giao tiếp.
Những người biết nói thường mang trong mình tấm lòng tốt đẹp, sự tôn trọng dành cho người khác, và trí tuệ sâu sắc. Họ không nhất thiết phải là những diễn giả tài ba, nhưng mỗi lần mở miệng, họ như đem lại cho người khác cảm giác dễ chịu, tựa như làn gió xuân mát lành.
Người biết giữ miệng có khả năng thấu hiểu cảm xúc của người khác, luôn quan tâm đến cảm giác của đối phương. Họ biết nói chuyện có chừng mực và luôn để lại lối thoát cho mình và người khác. Khi họ phát ngôn, tâm trạng của người nghe sẽ trở nên nhẹ nhàng hơn, và tự nhiên ai cũng muốn chào đón họ.
Cuộc sống sẽ nhẹ nhàng hơn khi biết giữ im lặng, và biết cách kiềm chế lời nói sẽ tránh cho ta những điều phải tiếc nuối. Những điều không nên nói thì chớ nên thốt ra, những câu hỏi không cần thiết thì cũng đừng hỏi. Hiểu mà không cần nói rõ, thấu hiểu mà không cần vạch trần, đó chính là dấu hiệu của một bậc trí thức.
Cuốn sách “Nói Chuyện Là Bản Năng, Giữ Miệng Là Tu Dưỡng, Im Lặng Là Trí Tuệ” tập trung vào hai triết lý cốt lõi:
- Biết cách giao tiếp
- Biết kiềm chế lời nói
Bố cục của sách gồm 12 chương ngắn gọn, dễ đọc và dễ hiểu, nhằm giúp bạn nắm bắt:
- Cách giao tiếp đúng mực với từng loại người.
- Cách điều chỉnh lời nói cho phù hợp với các tình huống khác nhau.
- Kỹ năng giao tiếp khéo léo.
- Chừng mực và sự thông minh trong lời nói.
Nếu bạn không tự tin trong việc ăn nói, làm thế nào để bạn có thể nói chuyện một cách thích hợp, đúng người và đúng hoàn cảnh? Những tình huống giao tiếp khác nhau yêu cầu những cách nói khác nhau, vậy nên cần phải biết khi nào nên nói và nói như thế nào cho phù hợp.
Để hiểu rõ hơn về thông điệp mà tác giả muốn truyền tải, chúng ta hãy cùng nhau khám phá nội dung chính của từng chương:
Chương 1: Khơi Dậy Cuộc Trò Chuyện Bằng Những Câu Hỏi Mở
Để bắt đầu một cuộc trò chuyện thú vị, hãy chọn chủ đề mà đối phương yêu thích nhất. Việc xin ý kiến cũng là một cách giao tiếp rất được hoan nghênh. Khi không biết nên nói gì, hãy thử bàn về ẩm thực, vì đây luôn là một chủ đề hấp dẫn. Đừng quá lo lắng về độ sâu của câu hỏi; những câu như “Vì sao vậy?”, “Thật không?”, hay “Hóa ra là thế” đều có thể làm cho cuộc trò chuyện thêm phần phong phú.
Khi trò chuyện qua WeChat hoặc các ứng dụng nhắn tin khác, tránh hỏi “Bạn có online không?” vì điều này có thể khiến người nghe cảm thấy không thoải mái. Thay vào đó, hãy thẳng thắn nêu vấn đề. Để tránh những cuộc đối thoại chỉ xoay quanh hỏi và đáp, hãy tránh lối tư duy khép kín. Ví dụ, thay vì hỏi “Bao tuổi?”, bạn có thể nói, “Bạn đoán thử xem!” để tạo sự hứng thú.
Người giỏi giao tiếp cần học cách sử dụng từ khóa để đặt câu hỏi liên quan. Bạn có thể:
- Lặp lại từ khóa mà đối phương đã nói.
- Sử dụng bất kỳ từ khóa nào liên quan.
- Kết hợp từ khóa với những trải nghiệm, suy nghĩ, cảm nhận của riêng mình.
- Tìm kiếm từ khóa chung giữa hai bên.
Nếu cuộc trò chuyện bế tắc, hãy nhanh chóng đổi chủ đề. Bạn có thể:
- Nắm quyền chủ động.
- Khéo léo chuyển sang một chủ đề khác.
- Giả vờ không hiểu để tạo cơ hội.
- Đề nghị trực tiếp đổi chủ đề.
Chương 2: Tạo Sự Quan Tâm Âm Thầm Để Mang Đến Sự Ấm Áp
Khi trò chuyện, việc chia sẻ những câu chuyện buồn trong cuộc đời mình có thể giúp đối phương cảm thấy được an ủi hơn. Hãy đặt mình vào vị trí của người khác và tránh nói về những điều vui vẻ khi người ấy đang buồn. Đừng quên chia sẻ thành công của bản thân với người khác, và hãy nhường chiến thắng cho đối phương trong những cuộc tranh luận nhỏ. Những ai biết nhận thua thường là những người giao tiếp tốt.
Lòng tốt có thể xuất phát từ những lời nói dối mang tính xây dựng, giúp người khác cảm thấy dễ chịu. Dù bạn có nhận ra điều gì, cũng đừng vạch trần để giữ thể diện cho đối phương. Việc trả lời tin nhắn kịp thời cũng thể hiện sự tôn trọng và thái độ đúng mực.
Chương 3: Tránh Dội Gáo Nước Lạnh, Hãy Khen Ngợi Thật Lòng
Không nên vội vàng phủ nhận ý kiến của người khác; sự tôn trọng này thể hiện tu dưỡng của bản thân. Khích lệ đối phương thay vì cảnh báo họ là cách giao tiếp thông minh. Hãy chú ý và tán thưởng những điểm mà đối phương muốn được công nhận. Đừng ngần ngại thừa nhận những phê bình của họ nếu chúng là đúng.
Kịp thời nhận ra và công nhận sự tiến bộ của người khác cũng là điều quan trọng. Trước khi bày tỏ quan điểm của mình, hãy thể hiện sự đồng tình với ý kiến của đối phương bằng một hành động hay thái độ thiện chí.
Chương 4: Giao Tiếp Hóm Hỉnh Để Cuộc Trò Chuyện Trở Nên Thú Vị
Khi gặp gỡ lần đầu, hãy mở đầu câu chuyện một cách thú vị và độc đáo. Trong những tình huống khó xử, một chút hài hước có thể cứu vãn không khí. Việc “tự dìm hàng” vừa đủ sẽ làm cho cuộc trò chuyện thêm phần sinh động. Khi khuyên bảo người khác, bạn không nhất thiết phải nghiêm túc; một cách nói khôi hài có thể mang lại hiệu quả tốt hơn.
Chia sẻ những câu chuyện ngượng ngùng của bản thân trong những cuộc tán gẫu có thể khiến mọi người cười nghiêng ngả. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng việc nói đùa cũng cần có chừng mực. Khi đi chơi với người yêu, hãy tìm cách trò chuyện sao cho thú vị. Và trong dịp Tết, những câu nói hóm hỉnh sẽ giúp bạn giải quyết những chủ đề nhạy cảm một cách nhẹ nhàng hơn.
Chương 5: Cách Từ Chối, Phê Bình và Phủ Định Mà Không Gây Phật Ý
Khi cần từ chối, hãy thể hiện sự tự trách để giảm bớt căng thẳng. Sử dụng những câu đề nghị thay vì những câu mệnh lệnh sẽ giúp người khác dễ chấp nhận hơn. Tuyệt đối nên tránh chỉ trích trực tiếp; hãy nhẹ nhàng chỉ ra sai lầm của người khác bằng cách nói năng mềm mỏng và từ từ. Đừng bao giờ nói thẳng với ai đó rằng “anh sai rồi”, mà hãy tìm cách từ chối những yêu cầu vô lý một cách khéo léo.
Khi cần phê bình, hãy mượn trải nghiệm của bản thân để truyền đạt thông điệp. Biến những chỉ trích thành những lời nói ấm áp sẽ giúp đối phương dễ chấp nhận hơn.
Chương 6: Phản Ứng Nhanh Nhạy Để Xoay Chuyển Tình Thế Khó Xử
Khi nhận được lời khen, hãy phản hồi một cách khéo léo để tạo ấn tượng tốt. Nếu bạn gặp phải những nhà tuyển dụng khó tính trong buổi phỏng vấn, hãy chuẩn bị sẵn sàng để ứng phó linh hoạt. Khi xem mắt, làm thế nào để né tránh những câu hỏi nhạy cảm mà không làm mất lòng người đối diện cũng là một nghệ thuật.
Trong những tình huống bị khiêu khích, hãy tránh đối đầu trực tiếp; thay vào đó, hãy ứng phó nhẹ nhàng với những ai cố tình gây khó dễ. Sai lầm là điều bình thường, nhưng quan trọng là biết cách thoát khỏi tình huống khó xử một cách khéo léo. Nếu bạn gặp người quen mà quên tên, hãy giữ bình tĩnh và tìm cách xử lý thông minh.
Chương 7: Lắng Nghe Là Chìa Khóa Để Kết Nối Bạn Bè
Để xây dựng mối quan hệ, hãy để người khác nói hết điều họ muốn. Những ai chỉ nghe những gì mình thích sẽ không bao giờ tiến bộ. Khuyên bảo không bằng việc lắng nghe nhiều hơn. Nếu gặp những lời công kích, hãy tìm cách ứng phó một cách thông minh và tự tin.
Biết lắng nghe không có nghĩa là đồng ý với mọi điều; bạn cũng cần hiểu những câu nói “nói ngược” mà người khác muốn truyền đạt. Sử dụng ngôn ngữ cơ thể để thể hiện sự sẵn sàng lắng nghe sẽ giúp bạn thu hút sự chú ý của đối phương.
Chương 8: Im Lặng Đúng Lúc Để Tránh Phiền Phức
Trong giao tiếp, tốt nhất là không tiết lộ thông tin riêng tư của người khác. Không nên hoàn toàn nói dối nhưng cũng không cần phải hoàn toàn thành thật. Việc bình luận về cuộc sống của người khác mà không có cơ sở là một dấu hiệu của sự thiếu tu dưỡng. Khi chưa đến lúc phản bác, hãy giữ im lặng; đôi khi, im lặng lại là cách phê phán tốt nhất.
Hãy học cách đứng ngoài các cuộc tranh luận. Khi tức giận, hãy giữ im lặng trong 3 phút, có thể đi dạo, viết nhật ký, hay đơn giản là hít thở sâu để bình tĩnh lại.
Chương 9: Tránh Những Điều Khiến Cuộc Trò Chuyện Bế Tắc
Một số biểu tượng cảm xúc có thể khiến cuộc trò chuyện đi vào bế tắc, chẳng hạn như mỉm cười hay toát mồ hôi. Nếu bạn chỉ biết phụ họa, có thể khiến đối phương cảm thấy chán ghét. Đừng khoe khoang, vì điều này chỉ khiến bạn giống như ếch ngồi đáy giếng.
Khi giao tiếp, đừng để bản thân tỏ ra kẻ cả với những câu như “bạn nên” hay “bạn phải”. Hãy từ bỏ tư tưởng tự cho mình là đúng và xây dựng thái độ tích cực trong mọi hoạt động. Cảnh giới cao nhất của hùng biện chính là biết tránh tranh luận.
Chương 10: Giữ Miệng Là Nghệ Thuật, Nhất Là Khi Tức Giận
Những ai thường xuyên nói lời mỉa mai dễ dàng gây thù chuốc oán. Lời nói tiêu cực có thể ảnh hưởng đến tâm lý của người khác và khuyến khích họ từ bỏ ý định. Đừng cười nhạo thất bại của người khác; điều này chỉ khiến bạn trở nên kém cỏi hơn trong mắt mọi người.
Khi chia tay, hãy tránh những lời nói tuyệt tình như “chưa bao giờ yêu”. Trong các cuộc cãi vã, đừng bới móc lại chuyện cũ; điều này sẽ chỉ làm tình hình trở nên tồi tệ hơn. Dù có cãi nhau đến đâu, hãy giữ lời nói không làm tổn thương lòng tự trọng của bạn bè. Và khi bị chọc giận, hãy luôn chọn cách phê bình một cách khéo léo và thông minh.
Chương 11: Nhìn Nhận Tình Huống Để Tránh Những Câu Nói Thiếu Khôn Khéo
Khi đối mặt với những tình huống nghiêm túc, hãy nhớ rằng không nên đùa giỡn một cách tùy tiện. Trong những dịp vui vẻ, tránh nói những điều có thể mang lại xui xẻo. Nếu bạn mới lần đầu gặp gỡ, không nên chia sẻ những chuyện riêng tư quá sớm. Ở nơi đông người, hãy cẩn thận với những câu cười nhạo nhắm vào điểm yếu của người khác.
Trước mặt sếp, tốt nhất là đừng nói câu “chuyện này không liên quan đến tôi,” vì điều đó có thể khiến bạn mất điểm trong mắt cấp trên. Trong các buổi liên hoan, hãy tránh biến không khí trở nên nặng nề bằng những câu than phiền hay kể khổ. Nếu bạn thấy ai đó nói dối, không nhất thiết phải chỉ trích họ trước mặt mọi người.
Khi ngồi trên bàn nhậu, hãy tránh những câu nói sau: Đừng nói với người không quen rằng “Uống ít thế, có phải là đàn ông không?” Hay câu “Chờ tôi uống xong ly này rồi sẽ uống với anh” cũng không nên được thốt ra. Tránh nói “Ly này không tính” hay thể hiện ý định như “Lát nữa tôi lái xe đưa anh về” một cách tùy tiện. Cuối cùng, hứa hẹn “Lần sau tôi mời” cũng nên được cân nhắc kỹ lưỡng.
Chương 12: Kết Thúc Cuộc Trò Chuyện Một Cách Đúng Đắn Để Không Gây Xung Đột
Trong giao tiếp, hãy biết dừng lại đúng lúc. Những câu nói cô đọng, súc tích thường dễ gây ấn tượng tốt hơn là những lời nói lan man, dài dòng. Tránh việc nói quá nhiều lời khách sáo, vì điều này có thể khiến người khác cảm thấy không chân thành. Lời khen cũng cần phải vừa đủ; nếu không, chúng sẽ trở nên giả tạo.
Khi bạn có lý, hãy nhớ không nên ép buộc đối phương quá đáng. Đôi khi, những lời quan tâm cũng không nên nói ra quá nhiều. Hãy chú ý đến lời lẽ và sắc mặt của người đối diện để nhận biết thời điểm nào nên đứng dậy ra về.
Trong các buổi tiệc, hãy biết cách kết thúc cuộc trò chuyện một cách khéo léo. Nếu gặp phải những vị khách không mời mà đến, bạn cũng cần biết cách đuổi khéo để không gây mất lòng. Khi rời đi, không cần phải chào tất cả mọi người, điều này có thể giúp bạn tránh được sự chú ý không cần thiết.
Nếu có thông tin liên lạc của những nhân vật quyền lực, hãy tìm cách giữ liên lạc một cách hiệu quả. Cuối cùng, khi trò chuyện trên các phần mềm chat, hãy biết cách kết thúc cuộc trò chuyện một cách lịch sự và nhã nhặn. Tình bạn chân thành không chỉ là việc hùa theo ý kiến của đối phương mà còn là sự tôn trọng và thấu hiểu lẫn nhau.
Không Phải Lúc Nào Cũng Thích Hợp Khi Nói Quá Nhiều
Trong thế giới giao tiếp hiện đại, hầu hết các cuốn sách về kỹ năng nói và giao tiếp luôn được ưa chuộng hơn cả. Tuy nhiên, chúng ta thường quên rằng im lặng và biết giữ miệng cũng là những kỹ năng quan trọng, cần có thời gian rèn luyện để trở thành thói quen. Cuốn sách “Nói Chuyện Là Bản Năng, Giữ Miệng Là Tu Dưỡng, Im Lặng Là Trí Tuệ” đã chỉ ra rằng việc nói năng hợp lý và biết khi nào nên im lặng là điều cần thiết. Không phải lúc nào hoạt ngôn cũng mang lại kết quả tốt; đôi khi, sự thiếu khôn khéo có thể làm hỏng mối quan hệ của chúng ta. Cuốn sách này sẽ giúp bạn nhận ra rằng im lặng cũng là một dạng trí tuệ, và khi bạn nắm vững kỹ năng này, bạn sẽ trở thành người khôn ngoan hơn trong giao tiếp.
Lợi Ích Của Việc Nói và Im Lặng
Cả việc nói và im lặng đều có những lợi ích riêng, điều quan trọng là cách mà chúng ta tiếp cận chúng. Những người giỏi giao tiếp thường đạt được thành công vì họ hiểu tâm lý của người đối diện. Điều này không chỉ cho phép họ truyền đạt tính cách, sự khôn khéo và kiến thức bản thân mà còn khiến họ trở nên ấn tượng hơn trong mắt người khác. Dù được trời phú cho tài ăn nói là điều tuyệt vời, nhưng nếu bạn không tự tin trong việc giao tiếp, đừng ép mình quá mức. Đôi khi, im lặng lại là chìa khóa dẫn đến thành công. Im lặng ở đây không chỉ là việc giữ miệng, mà còn là khả năng nói năng chừng mực và nhận biết cảm xúc của những người xung quanh.
Cách Ứng Xử Khôn Ngoan Trong Cuộc Sống
Làm thế nào để lời nói của bạn được người khác chấp nhận một cách dễ dàng hơn? Rất nhiều người có khả năng giao tiếp cho rằng: thay vì đến thẳng vấn đề, một cách nói khéo léo, mềm mỏng sẽ dễ tạo được sự đồng thuận hơn. Không phải ai cũng có thể khiêm tốn và tiếp thu lời khuyên từ người khác. Dù bên ngoài họ có vẻ không để ý, nhưng thực tế, họ vẫn âm thầm lắng nghe.
Trong cuộc sống, nếu bạn bè mắc sai lầm, nếu bạn không chỉ ra, họ có thể cứ tiếp tục sai lầm đó. Tuy nhiên, việc nói ra sự thật có thể làm tổn thương lòng tự trọng của họ, ảnh hưởng đến tâm lý của bạn bè. Do đó, trong những tình huống nhỏ nhặt, hãy biết giữ thể diện cho người khác, tránh khiến họ rơi vào tình thế khó xử. Đôi lúc, bạn nên bọc những lời nói thật đầy gai góc bên ngoài bằng một lớp “vỏ đường” êm ái, giúp họ vừa vui vẻ vừa nhận ra được lời nhắc nhở của bạn. Bằng cách này, bạn vừa bảo vệ mối quan hệ bạn bè, vừa chỉ ra sai lầm của họ một cách tinh tế; quả thực là một mũi tên trúng hai đích.
Cuốn sách “Nói Chuyện Là Bản Năng, Giữ Miệng Là Tu Dưỡng, Im Lặng Là Trí Tuệ” sẽ giải quyết những băn khoăn của bạn về việc làm thế nào để biết cách nói chuyện và giữ miệng. Nó cung cấp nhiều chiến lược cho từng tình huống giao tiếp, giúp những người không tự tin trong giao tiếp có thể nói được những lời phù hợp vào đúng thời điểm và hoàn cảnh.
Bản Chất Của Những Người Biết Nói
Những người giỏi giao tiếp thường ẩn chứa lòng tốt sâu sắc, sự tôn trọng dành cho người khác, cùng với trí tuệ đặc biệt và sự kiên nhẫn. Họ không nhất thiết phải là những người nói hay nhất, nhưng mỗi khi họ mở miệng, người khác sẽ cảm thấy như được tắm mát trong làn gió xuân, với khí chất mà họ toát lên.
Ngược lại, những người biết giữ miệng có khả năng thấu hiểu cảm xúc của người khác ngay lập tức, luôn quan tâm đến sự cảm nhận của đối phương. Họ biết cách nói năng có chừng mực và luôn để lại lối thoát cho cả bản thân và người khác. Vì vậy, “Nói Chuyện Là Bản Năng, Giữ Miệng Là Tu Dưỡng, Im Lặng Là Trí Tuệ” không chỉ là một cuốn sách, mà còn là một hướng dẫn quý giá trong việc giao tiếp hiệu quả và khéo léo trong mọi tình huống.